Oestrogeendominantie
Oestrogeen, testosteron en progesteron zijn drie belangrijke hormonen. Wanneer ze uit balans zijn, kunnen ze tot klachten leiden. Een veel voorkomende hormonale disbalans is oestrogeendominantie. Bij oestrogeendominantie is het oestrogeengehalte in het lichaam te hoog, vooral in verhouding tot het progesterongehalte.
De symptomen van oestrogeendominantie:
* Stemmingswisselingen
* Gezwollen en eventueel pijnlijke borsten
* Uitblijven van de menstruatie
* Onregelmatige menstruatie
* Vocht vasthouden
* Opgeblazen gevoel/ spijsverteringsproblemen
* Veel zin in zoet
* Vetopslag, vooral op billen en bovenbenen
* Gewichtstoename
* Depressieve gevoelens en prikkelbaar
* Meer last van PMS (Pré Menstrueel Syndroom zijn klachten vlak voor de menstruatie)
* Bloedstolsels in menstruatiebloed
* Vermoeidheid
* Slaapproblemen
* Hoofdpijn of migraine
* Candida
* Acne
* Vleesbomen in de baarmoeder
* Endometriose (weefsel dat lijkt op baarmoeder-slijmvlies vormt zich buiten jouw baarmoeder)
* Allergieën
* Verhoogd risico op borstkanker, baarmoederhalskanker, prostaatkanker bij mannen
* Auto-immuunziekten
* Trage schildklier
* Onvruchtbaarheid
* Cystes op de eierstokken
* Overgangsklachten
* Minder zin in seks
* Versnelde huidveroudering
* Tekorten aan B-vitamines, magnesium en zink (vooral bij traag werkende schildklier)
Mogelijke oorzaken oestrogeendominantie:
* Lichaam maakt teveel oestrogenen aan (in eierstokken, maar kan ook in vetweefsel).
* Teveel vetweefsel: hoe meer vetcellen, des te testosteron er wordt omgezet naar oestrogenen. NB: Hoe meer oestrogenen, hoe meer vet je opslaat. Hierdoor kan dit een negatieve cirkel zijn die zichzelf in stand houdt, als je het patroon niet doorbreekt.
* Stress vermindert testosteron hormoon, en verhoogt daarmee het oestrogeen hormoon.
* Stress verminderd tevens de gevoeligheid van de receptoren voor progesteron.
* Roken van tabak of marihuana en alcohol stimuleren omzetting van meer testosteron in oestrogenen.
* Anticonceptiepil welke oestrogeen hormonen bevat.
* Estradiol (medicatie met oestrogenen) indien progesteron- en testosteronproductie minder wordt.
* Xeno-oestrogenen: chemische stoffen die natuurlijke oestrogenen imiteren. Deze vind je in bepaalde cosmetica, plastic producten die BPA bevatten, schoonmaakmiddelen, medicijnen en in allerlei chemische middelen. Lees meer: Hormoon verstorende stoffen
* Fyto-oestrogenen zijn de natuurlijke oestrogenen in de voeding. Ondanks dat ze helemaal natuurlijk zijn, kunnen deze stoffen ons eigen oestrogeen imiteren en mogelijk oestrogeendominantie veroorzaken. Fyto-oestrogenen zitten vooral in sojabonen en sojaproducten.
* Oestrogeensupplementen.
* Insuline resistentie vermindert de aanmaak van progesteron, waardoor hoeveelheid oestrogeen relatief te hoog wordt. Insulineresistentie betekent dat jouw cellen minder gemakkelijk suiker uit de bloedbaan opnemen. Het is meestal het voorstadium van diabetes.
* Lage niveaus van ijzer, foliumzuur (B11) en vitamine B12 worden geassocieerd met bloedarmoede, dat uitblijven van ovulatie kan veroorzaken en hiermee dus minder progesteronproductie en indirect dus een oestrogeendominantie.
* Menopauze:
- In de reguliere geneeskunde gaat men ervan uit dat klachten in en rond de menopauze voortkomen uit een verminderde oestrogeenproductie. Hierdoor worden vaak oestrogeen supplementen voorgeschreven, die vaak synthetische hormonen bevatten.
- Tijdens de overgang is er vaak sprake van oestrogeendominantie door teveel oestrogeen in verhouding tot progesteron. De hoeveelheid progesteron daalt tijdens de overgang nog meer dan oestrogeen. Progesteron is een hormoon wat piekt na een eisprong, maar een eisprong vindt niet meer plaats na de menopauze. Oestrogeendominantie kan tot 15 jaar na de overgang duren.
Oestrogeendominantie alleen bij vrouwen?
Vrouwen hebben meer oestrogeen dan mannen. Maar ook mannen kunnen oestrogeendominantie krijgen. Buikvet bij mannen verhoogt de omzetting van testosteron naar oestrogeen. Als de oestrogeenniveaus stijgen, neemt ook de neiging dat buikvet zich ophoopt toe, wat de situatie alleen maar erger maakt. Het risico van prostaatkanker neemt overigens toe bij hogere oestrogeenniveaus.
Hormonen weer in balans
Oestrogeendominantie kun je op verschillende natuurlijke manieren aanpakken.
- Een gezond voedingspatroon
- Biologische voeding
- Zo min mogelijk suiker, snelle koolhydraten en sterke bloedsuikerspiegelingen om insuline aanmaak te voorkomen. Insuline activeert oestrogeenreceptoren
- Zo min mogelijk cafeïne en alcohol
- Een goede darmflora is belangrijk
- Val af!
- Stop met crash diëten.
- Stop met (mee-)roken
- Matig zijn met sojaproducten. In heel veel producten zit soja verwerkt. Lees de ingrediënten. Neem bij voorkeur alleen gefermenteerde soja (Tempé en miso)
- Zo min mogelijk hormoon verstorende stoffen: Hormoon verstorende stoffen
- Zo min mogelijk medicijnen (verstoren ook de hormoonwerking)
- Beweging!
- Voldoende ontspanning
- Zorg voor zingeving
- Draag zorg voor een goede nachtrust
- Pak allergieën aan en vermijd (tijdelijk) voedingsmiddelen die je niet kunt verdragen
- Vezelrijke voeding helpt oestrogeen te verwijderen
- Voldoende zink zorgt voor meer progesteronaanmaak: Goede natuurlijk bronnen van zink zijn oesters, garnalen, andere schaaldieren, pompoenpitten, lijnzaad, lever van gras gevoerde dieren, rundvlees en cashewnoten
- B6 verhoogt de productie van progesteron en verlaagt oestrogeen in het bloed
- Magnesium
- Een gezonde leverfunctie. De lever helpt om oestrogeen af te breken
- Aromataseremmers zijn stoffen die ervoor zorgen dat er minder oestogeen wordt gevormd vanuit testosteron en buikvet. Bronnen van aromataseremmers zijn: groene thee en zwarte thee, resveratrol in rode wijn en druiven, quercetine in appels, druiven en uien, citrusflavonoïden in grapefruit en citrus, apigenine in peterselie, selderie, munt en kamille, oleuropeïne in olijfolie, brandnetels en lijnzaad.
- DIM (Diindolylmethaan) helpt de lever om oestrogeen af te breken. Eet er dagelijks grote hoeveelheden van. NB: bij trage schildklier deze groente niet rauw eten
DIM zit voornamelijk in groente die behoren tot de kruisbloemigen:
* Bloemkool
* Boerenkool
* Broccoli
* Radijs
* Rode kool
* Rucola
* Spruitjes
* Tuinkers
* Witte kool
* Palmkool